عنوان کمپرسور همراه با گازی است که می‌خواهد فشرده شود. هوا معمول‌ترین گازی است که فشرده می‌شود ولی گازهای مختلف دیگری نیز وجود دارند که فشرده می‌شوند. از جمله این گازها می‌توان به گاز طبیعی، گاز آمونیاک، گاز فرئون، هیدروژن و... اشاره کرد.

کمپرسورها گاز را به دو طریق فشرده می‌کنند؛

• کمپرسور حجم ثابتی از گاز را گرفته و سپس با کم کردن محفظه‌ای که گاز در آن قرار گرفته گاز را فشرده می‌کند. این کار باعث می‌شود تا فشار گاز زیاد شود.

• کمپرسور سرعت گاز را در یک فضای ثابت زیاد می‌کند. سپس این سرعت در فضای ثابت تبدیل به فشار می‌شود.

انواع کمپرسورها و روان کننده آن‌ها

در کمپرسورها، یاتاقان‌های اصلی، یاتاقان‌های با اجزا غلتان، دنده‌ها و دیگر اجزاء مثل موتورها و پمپ‌های هیدرولیک نیاز به روان‌کاری دارد.

کمپرسورهای رفت و برگشتی

یک پیستون همراه با رینگ‌های لغزنده توسط شاتون داخل یک سیلندر بالا و پایین رفته و باعث فشردن گاز می‌شود. کمپرسور توسط یک منبع تولید قدرت مثل یک موتور الکتریکی و یا موتور احتراق داخلی رانده می‌شود. روغن‌های موتور با درجه گرانروی SAE 10W30 , 20 , 30 , 40 برای روان‌کاری این کمپرسورها استفاده می‌شود. در کمپرسورهایی که دمای هوای خروجی از آن‌ها بیشتر از 200°C و فشار هوای خروجی نیز بسیار زیاد است ایجاد می‌شود، می‌توان از روغن‌های سنتزی استری یا پلی‌آلکین گلیکول‌ها استفاده کرد.

کمپرسورهای مارپیچ دوار

این کمپرسورها دارای دو شفت مارپیچی هستند که درون یک محفظه قرار گرفته‌اند. در این سیستم‌ها تمام قسمت‌های مارپیچ در روغن قرار می‌گیرند. علاوه بر مارپیچ‌ها، یاتاقان‌های موجود در دو سر آن‌ها نیز باید روغن‌کاری شود. روغن‌هایی که دارای مواد افزودنی ضدسایش هستند مناسب استفاده در این کمپرسورها هستند. گرانروی‌های مورد استفاده نیز می‌تواند ISO 32 و ISO 46 باشد. این روغن‌ها می‌تواند روغن مخصوص کمپرسور، هیدرولیک، روغن دنده اتوماتیک و یا روغن موتور با گرانروی‌های SAE 10W , 5W30 , 10W30 باشد.

دمنده‌های پره‌ای دوار

این دمنده‌ها شبیه پمپ‌های دنده‌ای هیدرولیک هستند. فشار خروجی هوا در این دستگاه‌ها بسیار کم است و به همین دلیل به جای کمپرسور به آن‌ها دمنده گفته می‌شود. پره‌ها معمولا خشک هستند اما یاتاقان‌ها و دنده‌های آن‌ها نیاز به روان‌کاری دارد. برای روان‌کاری این دستگاه‌ها می‌توان از روغن‌های هیدرولیک با گرانروی ISO 100 و یا ISO 150 با خاصیت ضدسایش، روغن موتور و یا روغن دنده با خاصیت فشارپذیری استفاده کرد.

کمپرسورهای تیغه‌ای دوار

این کمپرسورها شبیه پمپ‌های تیغه‌ای هیدرولیک هستند. در این کمپرسورها اصلی‌ترین قسمت‌هایی که نیاز به روان‌کاری دارند نوک تیغه‌ها است روغن به صورت مه همراه هوا به داخل کمپرسور فرستاده می‌شود. برای روان‌کاری این کمپرسورها معمولا از روغن‌های کمپرسور بدون ماده پاک کننده و یا روغن‌های هیدرولیک حاوی ماده افزودنی ضدسایش استفاده می‌شود. بسته به سرعت (دور در دقیقه) و درجه حرارت عملکرد کمپرسور، گرانروی روغن مورد استفاده می‌تواند خیلی متغیر باشد (ISO 32-150). برای درجه حرارت‌های خیلی زیاد نیاز است که از استرهای سنتزی استفاده شود.

کمپرسورهای گریز از مرکز

این کمپرسورها در واقع فن‌های گریز از مرکز با سرعت زیاد هستند. مسئله اصلی در روان‌کاری این کمپرسورها، روان‌کاری یاتاقان‌های تخت یا یاتاقان‌های با اجزاء غلتان روی شفت است. برای روان‌کاری این کمپرسورها از روغن‌های با خاصیت ضداکسیداسیون و ضدزنگ و یا روغن‌های یا خاصیت ضدسایش و با گرانروی ISO 32 یا ISO 68 استفاده می‌شود.

کمپرسورهای جریان محوری

جریان گاز در این کمپرسوها مانند توربین‌های گاز و بخار موازی جهت شفت است. این کمپرسورها دستگاه‌های بزرگی هستند که با سرعت زیاد می‌چرخند. روغن مورد استفاده در این کمپرسورها یک روغن ساده با خاصیت ضد اکسیداسیون و ضدزنگ و گرانروی ISO 32 است.